Nền tao nhã Hy Lạp với La Mã là hai trong số những nền văn minh tỏa nắng nhất trong lịch sử cổ đại cố gắng giới. đều thành tựu của nền lịch sự La Mã cũng đã góp sức cho văn minh thế giới những gia sản vô giá, là chủng loại mực của không ít nền lộng lẫy cổ đại khác, vào đó có nhiều lĩnh vực là nền tảng cho các ngành khoa học tân tiến sau này.
Bạn đang xem: Văn minh la mã cổ đại
1. Địa lý dân cư và sơ lược lịch sử Hy Lạp cổ đại
1.1. Địa lí với cư dân
– cương vực của Hy Lạp cổ kính rộng to hơn nước Hy Lạp ngày nay, bao gồm: miền nam bộ bán đảo Ban căng, các đảo bên phía ngoài biển Êgiê cùng miền ven biển phía Tây tè Á, vào đó đặc biệt quan trọng nhất là miền nam bộ bán đảo Bancăng, tức là vùng châu lục Hy Lạp.
– Miền châu lục Hy Lạp về mặt địa hình chia thành 3 khu vực: Bắc, Trung và Nam Bộ. Từ bỏ Bắc xuống Trung Bộ phải qua đèo nhỏ Técmôphin. Trung bộ tuy là vùng có khá nhiều dãy núi ngang, dọc nhưng cũng đều có những đồng bằng trù phú như đồng bởi Atich và Bêôxi. Ở phía trên còn có tương đối nhiều thành phố quan trọng, lừng danh nhất là Aten. Ranh giới giữa miền trung và miền nam là gò khu đất Coranh. Nam giới Bộ là một trong những bán đảo hình bàn tay 4 ngón – Pêlêpônedơ. Ở đây có rất nhiều vùng đồng bởi rộng với phì nhiêu, rất thuận tiện cho bài toán trồng trọt.
– Vùng đại dương Êgiê phía tây của bán hòn đảo Bancăng khúc khuỷu tạo nên nhiều vịnh với hải cảng, rất thuận lợi cho việc trở nên tân tiến hàng hải. Các đảo ở trên bờ biển lớn Êgiê biến chuyển những trạm ngủ chân mang lại thuyền bè vận tải từ Hy Lạp mang đến Tiểu Á với Bắc Phi. Trong lúc đó, biển Êgiê lại như một cái hồ to êm ả, sóng yên, gió nhẹ, đề xuất càng tạo thành điều kiện dễ ợt cho nghề đi đại dương trong điều kiện kĩ thuật còn thô sơ.
– Còn tiểu Á là một vùng phú quý và là loại cầu nối Hy Lạp với những nước phương Đông cổ đại tất cả nền văn minh cách tân và phát triển sớm.
– Điều khiếu nại địa lí này đã giúp đến Hy Lạp cổ đại trở nên nước gồm nền công thương nghiệp nghiệp vạc triển, đồng thời có thể tiếp thu ảnh hưởng của thanh tao cổ đại phương Đông.
– người dân của Hy Lạp cổ đại bao hàm nhiều tộc người: bạn Êôliêng đa phần cư trú sống phía Bắc bán hòn đảo Bancăng và 1 phần Trung cỗ (đồng bởi Bêôxi), người Êôliêng làm việc vùng Bắc bán hòn đảo Pêlêpônedơ và người Đô riêng sinh hoạt Bắc bán hòn đảo Pêlêpônedơ, đảo Cr ết và các đảo khác ở phía Nam biển khơi Êgiê.
1.2. Sơ lược lịch sử dân tộc cổ đại Hy Lạp
a. Thời kì văn hóa truyền thống Crét-Myxen cùng thời HômeThời kì văn hóa Cret và Myxen: từ bỏ sớm, vùng biển cả Êgiê cơ mà trung trọng điểm là đảo Cret cùng vùng Myxen ngơi nghỉ bán đảo Pêlêpônedơ đã từng có lần tồn tại phần đông nền thanh nhã rực rỡ. Ở đây có rất nhiều cung điện, thành quách và bao gồm cả chữ viết (Đầu TNK III mang lại TK XII TCN) thời kì Hôme (thế kỉ XI-IX TCN): Được phản chiếu trong hai tập sử thi Iliat cùng Ôđixê của Hôme.
b. Thời gian thành bang (thế kỉ VIII-IV TCN)Đây là thời kì đặc trưng nhất trong lịch sử vẻ vang Hy Lạp cổ đại. Vì chưng sự trở nên tân tiến của những ngành kinh tế và sự phân hóa người dân thành 3 giai cấp: quý tộc, dân gian và bầy tớ nên đến nạm kỉ VIII TCN làm việc Hy Lạp một đợt tiếp nhữa lại lộ diện nhiều nhà nước nhỏ.
– Thành bang Xpac sinh hoạt phía phái nam bán hòn đảo Pêlôpơnedơ, là công ty nước cùng hòa quý tộc trường hợp xét về cơ chế chính trị. Đứng đầu công ty nước là nhị vua có quyền lực tối cao ngang nhau. Bên cạnh hai vua có Hội đồng Trưởng lão bao gồm 30 fan (kể cả hai vua) từ 61 tuổi trở lên. Hình như còn họp báo hội nghị Nhân dân gồm toàn bộ các bọn ông Xpac từ bỏ 30 tuổi trở lên.
– Thành bang Aten ở miền trung Hy Lạp do tín đồ Iôniêng ra đời vào cố kỉnh kỉ VIII TCN. Qua không ít lần cải cách, Aten trở nên thành bang có chế độ chính trị dân chủ nhất ngơi nghỉ Hy Lạp cổ đại. Đó là chế độ dân chủ chủ nô vì khoảng tầm 4/5 cư dân Aten là nô lệ và ngoại kiều không được hưởng quyền dân chủ.
c. Sự thiết lập cấu hình quyền thống trị ở Hy Lạp– Năm 337 TCN, về hình thức, các thành bang Hy Lạp vẫn được độc lập nhưng thực tế đã trở thành chư hầu của Makêđônia.
– Năm 168 TCN, Makêđônia bị La Mã tiêu diệt. Năm 148 TCN, Hy Lạp bị nhập vào đế quốc La Mã. Nhưng đất nước này do trình độ chuyên môn thấp hơn đề nghị tiếp nhận ảnh hưởng văn hóa Hy Lạp với thời kì này call là “thời kì Hy Lạp hóa”.
2. Địa lý, người dân và sơ lược lịch sử dân tộc La Mã cổ đại
2.1. Địa lí cùng dân cư
– La Mã (Rôma) là tên một đất nước cổ đại, phát nguyên tự bán hòn đảo Ý. Đây là một trong bán hòn đảo dài và thanh mảnh ở phái mạnh Âu, hình mẫu ủng vươn ra Địa Trung Hải, diện tích khoảng 300.000 km2 , phía Bắc bao gồm dãy Anpơ chia cách Ý cùng với châu Âu; phía phái mạnh có hòn đảo Xixin, phía Tây có đảo Coocxơ và đảo Xacdennhơ.
– Là vùng có tương đối nhiều đồng bằng màu mỡ và đồng cỏ thuận lợi cho câu hỏi chăn nuôi gia súc. Ý còn nhiều sắt kẽm kim loại như đồng, chì, sắt… để chế tạo công núm sản xuất, vũ khí. Bờ biển phía Đông không dễ dãi cho tàu bè chuyên chở nhưng phía Nam có nhiều vịnh và cảng tốt.
– Bán đảo Ý béo gấp 5 lần bán hòn đảo Hy Lạp. Sau khi cai quản bán hòn đảo Ý, La Mã còn lấn chiếm các vùng bên ngoài, lập thành một đế quốc rộng lớn bao gồm đất đai của 3 châu: Âu, Á, Phi, phủ quanh Địa Trung Hải.
– người dân chủ yếu hèn và xuất hiện sớm nhất ở bán hòn đảo Ý gọi là người Ý (Italoes). Trong đó bộ phận sống làm việc vùng Latium được điện thoại tư vấn là người Latinh đang dựng lên thành La Mã bên trên sông Tibrơ, từ kia họ được gọi là tín đồ La Mã. Bên cạnh đó còn có fan Gôloa, fan Etơruxcơ ở miền bắc bộ và miền Trung, còn người Hy Lạp thì ở những thành phố ven bờ biển phía phái mạnh và đảo Xixin.
2.2. Sơ lược lịch sử vẻ vang La Mã cổ đại: có 2 thời gian lớn
a. Thời kì cộng hòa– công ty nước La Mã ra đời vào giữa gắng kỉ VI TCN, tất cả vua, Viện nguyên lão và Đại hội nhân dân. Vào tầm 510 TCN, bạn La Mã nổi dậy, bãi bỏ ngôi vua, thành lập chế độ cộng hòa. Bên trên Viện nguyên lão với Đại hội quần chúng là 2 quan tiền chấp thiết yếu có quyền ngang nhau, nhiệm kì một năm.
– Từ cố gắng kỉ IV TCN, La Mã không hoàn thành tấn công mặt ngoài, trải qua rộng một cố gắng kỉ La Mã chinh phục được toàn bộ bán hòn đảo Ý, không ngừng mở rộng lãnh thổ gồm vùng bờ đại dương Bắc Phi, miền Đông Tây Ban Nha, miền nam xứ Gôlơ, bán đảo Xácdennhơ, hòn đảo Coocxơ. Đến giữa cầm cố kỉ I TCN La Mã chiếm tổng thể vùng đất đai rộng lớn Địa Trung Hải, liền kề nhập Ai Cập vào bản đồ La Mã năm 30 TCN. La Mã thay đổi đế quốc mênh mông. Địa Trung Hải trở thành một cái hố nhỏ nằm gọn trong đế quốc La Mã.
b. Thời gian quân chủTừ chế độ cộng hòa sang cơ chế quân chủ
Từ chũm kỉ I TCN, chế độ cộng hòa La Mã dần dần bị chế độ độc tài cố gắng thế. Năm 82 TCN, Xila tuyên ba làm độc tài trong cả đời, nhưng đến năm 79 TCN vì gầy nặng cần từ chức và mang đến năm 78 TCN thì chết.
Sau khi bọn áp cuộc khởi nghĩa bầy tớ Xpactacut sống La Mã đã xuất hiện thêm chính quyền tay ba: Gratxut, Pômpê, Xêda lần lắp thêm nhất. Năm 43 TCN, La Mã xuất hiện chính quyền tay bố lần sản phẩm công nghệ hai: Antôniút, Lêpiđút, Ốctavianaút. Sau cùng chính quyền phía trong tay Ốctavianút với danh hiệu là Ôgút-Đấng chí tôn, mặc dù vẫn khoác chiếc áo chính sách cộng hòa nhưng thực ra đã đưa sang chế độ chuyên chế.
Sự suy vong của đế quốc La Mã
– Đến thời quân chủ, chế độ bầy tớ La Mã ngày càng khủng hoảng rủi ro trầm trọng. Năm 395, đế quốc La Mã bị tạo thành hai đế quốc: Đông La Mã đóng góp đô ở Cônxtantinốplơ và đế quốc Tây La Mã đóng đô ở La Mã. Cầm cố kỉ IV, bạn Giecman bao hàm nhiều tộc tín đồ đã di cư ồ ạt vào khu vực của đế quốc La Mã.
– Sang chũm kỉ V, một trong những bộ lạc Giecman ra đời các vương vãi quốc của bản thân mình trên khu đất đai của Tây La Mã. Năm 476, thủ lĩnh quân đánh thuê bạn Giecman đã lật đổ ông vua ở đầu cuối của đế quốc Tây La Mã rồi trường đoản cú xưng là hoàng đế. Sự khiếu nại đó lưu lại sự bại vong của đế quốc Tây La Mã đồng thời xong xuôi chế độc chiếm dụng nô lệ.
– Còn đế quốc Đông La Mã thì vẫn thường xuyên tồn tại với đi dần vào tuyến phố phong loài kiến hóa, được điện thoại tư vấn là đế quốc Bidantium cho 1459.
3. Rất nhiều thành tựu chủ yếu của văn minh Hy Lạp với La Mã cổ đại
Hy Lạp cùng La Mã là hai quốc gia đơn nhất do các dân tộc khác nhau lập nên. Công ty thơ La Mã là Hôratiut sẽ nói: “Người Hy Lạp bị người La Mã chinh phục, nhưng tín đồ bị chinh phục ấy lại chinh phục trở lại kẻ đoạt được mình. Văn học nghệ thuật Hy Lạp tràn sang khu đất Latinh hoang dã…” vì chưng vậy, cao nhã Hy Lạp và thanh tao La Mã tất cả cùng một phong cách và thường được gọi thông thường là sang trọng Hy-La.
Nền đương đại Hy-La phát triển rất toàn diện, mỗi mặt đều phải sở hữu những thành tựu rực rỡ, vào đó quan trọng nhất là các nghành nghề dịch vụ văn học, nghệ thuật, sử học, khoa học tự nhiên và triết học.
3.1. Văn học
a. Thần thoại cổ xưa Hy LạpTrong giai đoạn từ núm kỉ VIII-VI TCN, dân chúng đã sáng tạo ra một kho tàng truyền thuyết thần thoại rất đa dạng mẫu mã về bài toán khai hóa khu đất đai, về các thần trong cuộc sống thường ngày xã hội, về anh hùng, anh kiệt và dần sắp đến xếp các thần theo tôn ti cô quạnh tự.
Xem thêm: Xem Phim Bong Bóng Mùa Hè Tập 5 Vietsub, Xem Phim Bong Bóng Mùa Hè
Thần thoại Hy Lạp phản chiếu nguyện vọng của quần chúng trong việc giải thích và đấu tranh với tự nhiên, đôi khi phản ánh cuộc sống thường ngày lao hễ và vận động xã hội. Do được tạo cho từ thực tiễn cuộc sống, các thần của Hy Lạp chưa hẳn là số đông lực lượng xa vời, có quyền uy tuyệt vời và hoàn hảo nhất và kinh sợ như các thần làm việc phương Đông mà lại là những hình mẫu rất gần gụi với con người. Thần thoại cổ xưa Hy Lạp có tác động rất quan trọng đối với nền văn học thẩm mỹ và nghệ thuật Hy Lạp, bởi nó đã cung cấp một kho vấn đề và nguồn cảm hứng cho thơ, kịch, điêu khắc với hội họa của Hy Lạp cổ đại.
La Mã phần lớn tiếp thu trọn vẹn kho tàng truyền thuyết thần thoại và hệ thống các thần của Hy Lạp dẫu vậy đặt lại tên cho các vị thần đó.
Ví dụ: – Thần Dớt của Hy Lạp phát triển thành Giupite của La Mã. – Thần Nêva – vk thần Dớt của Hy Lạp thành thần Giumông – vợ của Giupite của La Mã…
b. ThơThơ Hy Lạp gồm 2 tập sử thi danh tiếng là Iliat cùng Ôđixê bởi vì Home, một bên thơ mù xuất hiện tại một thành phố miền tiểu Á vào tầm khoảng thế kỉ IX TCN. Nhị tập sử thi này khai thác cuộc chiến tranh giữa các nước nhà ở Hy Lạp với thành Tơroa tè Á.Tập Iliat nhiều năm 15.683 29 câu, Ôđixê dài 12.110 câu. Hai tập Iliat với Ôđixê không phần đa là nhì tác phẩm đặc trưng trong kho tàng văn học quả đât mà còn tồn tại giá trị về lịch sử.
Thơ La Mã: cách tân và phát triển nhất dưới thời Ốctaviaút: nhóm tao bầy do Mêxen được thành lập, Mêxen là 1 trong những thân cận của Ốctaviaút đã đứng ra bảo vệ các thi sĩ. Vào nhóm này còn có các công ty thơ danh tiếng như: Viêcgian, Hôratiut, Ôviđiút. đầy đủ nhà thơ xuất phát từ không ít nguồn gốc: nhân dân, nô lệ và kẻ sĩ…
c. KịchNghệ thuật kịch của Hy Lạp khởi đầu từ các vẻ ngoài thơ ca múa, ảo diệu trong các dịp nghỉ lễ hội, độc nhất là tiệc tùng, lễ hội thần rượu vang Điônxốt. Trong những đợt nghỉ lễ hội này fan ta múa hóa trang, khoác domain authority cừu, đeo mặt nạ, diễn lại đa số sự tích vào thần thoại. Bắt đầu có đối đáp, cơ sở của kịch bắt đầu xuất hiện. Sau khi kịch xuất hiện, fan ta thiết kế sân khấu kế bên trời khôn cùng lớn. Ví dụ: sảnh khấu Aten đựng được 17.000 người, sân khấu ở Megalôpôlít (ở trung trọng tâm bán hòn đảo Pêlôpônedơ) cất được 44.000 người. Đồng thời cơ quan ban ngành thường tổ chức triển khai những cuộc thi diễn kịch, còn cải tiến và phát triển cho công nhân thiết lập vé xem kịch, thẩm mỹ và nghệ thuật kịch phát triển nhanh. Kịch Hy Lạp có hai loại: bi kịch và hài kịch, bao gồm nhà soạn kịch nổi tiếng như: Etsin, Xôphốc, Ơripit.
3.2. Sử học
a. Sử học tập Hy LạpTrước cố gắng kỉ V TCN, fan Hy Lạp biết đến lịch sử hào hùng xa xưa của họ chủ yếu hèn bằng truyền thuyết thần thoại và sử thi. Đến cố gắng kỉ V TCN, Hy Lạp mới thừa nhận có lịch sử thành văn. Phần đa nhà sử học tập Hy Lap khét tiếng là Hêrôđốt, Tuyxiđít, Xênôphôn…
b. Sử học La MãNền sử học tập thật sự của La Mã mang đến cuối vậy III TCN mới mở ra với đông đảo nhà sử học danh tiếng như: Nơviút, Phabiut, Catông, Pôlibiút, Tilút, Liviut, Taxitut, Plutac. Rất nhiều thành tựu của phòng sử học tập Hy Lạp và La Mã sẽ góp phần quan trọng vào sự cải cách và phát triển của nền sử học cầm giới.
3.3. Nghệ thuật
Nghệ thuật Hy Lạp với La Mã bao gồm 3 mặt công ty yếu: loài kiến trúc, điêu khắc với hội họa. Ban đầu vào nỗ lực kỉ VIII-VII TCN, fan Hy Lạp cũng học tập tập nghệ thuật cổ của tín đồ Ai Cập cùng Cret. Nhưng đến chũm kỉ V, IV TCN, vị những điều kiện về gớm tế, thôn hội đưa ra phối, thẩm mỹ và nghệ thuật Hy Lạp sẽ khắc phục được những đặc thù trừu tượng, nhà nghĩa công thức, vươn tới chủ nghĩa hiện thực và đã có được những thành quả vô thuộc rực rỡ.
a. Loài kiến trúc
– trong thành bang Hy Lạp, Aten là nơi có nhiều công trình phong cách thiết kế tiêu biểu: đền rồng miếu, rạp hát, sân vận động.
Trong các công trình tiêu biểu nhất, đẹp tuyệt vời nhất là đền Páctênông, chế tạo vào thời Pêriclet (TK VI TCN). Ngôi thường này xây dựng bằng đá điêu khắc trắng, xung quanh gồm hành lang, gồm 46 cột tròn trang trí siêu đẹp. Trên những tường nhiều năm 276 m bao gồm bức phù điêu dựa theo những đề tài thần thoại cổ xưa và sinh sống xã hội của Aten dịp bấy giờ. Vào đền bao gồm tượng thiếu nữ thần Atêna, vị thần hộ trì của Aten.
Ngoài Aten, những nơi khác cũng có những công trình xây dựng 30 phong cách thiết kế đẹp như đền Dớt sinh sống Ơlempi, các đền thờ sinh hoạt mốt số tp Hy Lạp trên hòn đảo Xixin.
– thành tích về phong cách thiết kế của La Mã lại càng rực rỡ. Bạn La Mã có khá nhiều sáng tạo những công trình phong cách thiết kế như: tường thành, thường miếu, cung điện, rạp hát, khải trả môn, mong đường, ống dẫn nước… trong đó, những công trình kiến trúc ở La Mã nổi tiếng nhất là thường Păngtêông, rạp hát, những khải hoàn môn.
b. Điêu khắcĐến vậy kỉ V TCN, có khá nhiều kiệt tác gắn liền với thương hiệu tuổi rất nhiều nghệ sĩ kỹ năng như Mirông, Phiđiát, Pôliclét với những kiệt tác như: lực sĩ ném đĩa, phụ nữ thần Atêna, người chỉ đạo chiến đấu, bạn cầm giáo, nữ chiến sĩ Amadông bị thương”, thần Hêra… thẩm mỹ và nghệ thuật điêu tương khắc La Mã thuộc một phong thái với Hy Lạp, đa số thể hiện tại ở hai mặt: tượng với phù điêu. Để trang sức đường phố, quảng trưởng, đền miếu, La Mã vẫn tạo rất nhiều tượng, tượng của ông Ôguxtut được dựng ở mọi nơi.
3.4. Công nghệ tự nhiên
Hy Lạp cổ đại tất cả những góp sức quan trọng về các mặt toán học, thiên văn học, vật dụng lí học, y học… phần đông thành tựu ấy gắn liền với thương hiệu tuổi của đa số nhà khoa học nổi tiếng như: Talet, Ơclit, Acsimet, Arixtot, Êratôtxten. Thành quả khoa học rất to lớn của Hy Lạp đặt cơ sở cho sự cách tân và phát triển của kỹ thuật kĩ thuật trái đất và tiền đề đặc trưng cho sự trở nên tân tiến của làng mạc hội văn minh chũm giới.
– bên cạnh ra, còn tồn tại một số nhà khoa học nổi tiếng Eratơxten, Piliniut, Hipôcrat (ông tổ lương y của y học tập phương Đông…)
Tóm lại, phương pháp đây xấp xỉ 2.000 năm, nền công nghệ của Hy Lạp với La Mã cổ xưa đã bao hàm thành tựu vô cùng lớn. đông đảo thành tựu ấy đã đặt đại lý cho sự cách tân và phát triển của kỹ thuật thời cận hiện tại đại, đồng thời là một tiền đề quan trọng đặc biệt của sự cách tân và phát triển triết học tập Hy Lạp.
3.5. Triết học
Hy Lạp với La Mã được coi là quê mùi hương của triết học phương Tây. Trên cơ sở của cơ chế nô lệ, quan lại điểm của các nhà triết học Hy-La khôn cùng đa dạng, có thể phân thành hai phái đó là triết học duy vật cùng triết học tập duy tâm.
– Triết học duy vật: thay mặt đại diện là Talet, Hêraclit, Empêdốctơ, Đêmôclit, Equiquya…
– Triết học tập duy tâm: với phần nhiều tên tuổi như Xôcrát, Platon, Arixtốt…
3.6. Giải pháp pháp
a. Pháp luật của Hy Lạp cổ đạiĐiển hình là vẻ ngoài Dracông, pháp lệnh của Xôlông, pháp lệnh của Clixten, pháp lệnh của ephinantét với Pêriclét. Tự Xôlông mang lại Pêriclét đặc điểm dân chủ của luật pháp Aten càng ngày triệt để. Mặc dù vậy, hạn chế lớn số 1 là chỉ những người dân có quyền công dân bắt đầu được tận hưởng quyền dân chủ, số bạn đó vô cùng ít, chỉ chiếm khoảng khoảng 20% tổng số dân cư. Còn phụ nữ những fan tự do, nhưng lại mẹ không hẳn là bạn Aten kiều dân, nô lệ đều không thừa hưởng quyền công dân.
b. Lao lý La Mã cổ đại– hiện tượng 12 bảng: câu chữ đề cập đến nhiều mặt trong cuộc sống xã hội như thể lệ tố tụng, xét xử, việc kế thừa tài sản, việc cho vay nợ, tình dục gia đình, địa vị phụ nữ…Tinh thần chủ yếu của bộ phép tắc là bảo đảm an toàn tính mạng, gia sản và danh dự cho số đông người.
Luật 12 bảng nhắc đến một số ít mặt đặc biệt quan trọng trong cuộc sống xã hội,nhiều mức hình phạt khí cụ quá tương khắc nghiệt, nhưng mà nó có chức năng hạn chế sự xét xử độc đoán của quý tộc, đồng thời đặt đại lý cho sự phát triển của điều khoản ở La Mã cổ đại.
– hầu hết pháp lệnh khác: pháp luật 12 bảng vẫn còn đó nhiều tiêu giảm nên giữa ráng kỉ V TCN, bên nước La Mã phải ban hành nhiều pháp lệnh bửa sung: pháp lệnh cho phép dân gian được kết duyên với quý tộc, bình dân được bầu làm tứ lệnh quân đoàn có quyền lực tối cao ngang cơ quan chấp bao gồm (445 TCN); rất nhiều món nợ bình dân vay ví như trả cả lãi cần coi như được trả gốc, số không đủ sẽ trả không còn trong 3 năm; không có bất kì ai được chiếm phần quá 500 Jujiera khu đất công (bằng khoảng chừng 125 ha); vứt chức bốn lệnh quân đoàn, khôi phục chế độ bầu quan chấp chính hằng năm (367 TCN).
3.7. Đạo Ki tô
Từ năm 63 TCN, La Mã làng tính vùng Patextin, địa điểm mà từ nuốm kỉ VI TCN cư dân đã theo đạo vày Thái. Đạo này thờ chúa Giêhôva cùng tin rằng fan Do Thái là dân chọn lọc của chúa. Tởm thánh của đạo vị thái có 3 phần là nguyên tắc pháp, tiên tri cùng ghi chép thành tích. Về sau, đạo Kitô thừa kế kinh thánh của đạo bởi thái và hotline 3 phần tử ấy là khiếp cựu ước.
Ba xuất phát dẫn mang lại hình thành đạo Kitô: học thuyết của đạo vì thái, tư tưởng của phái xung khắc kỷ, Đời sống đau khổ không lối thoát hiểm của nhân dân.
Theo truyền thuyết, tín đồ sáng lập ra đạo Kitô là chúa Giêsu Crit, con của chúa trời đầu thai vào thiếu nữ đồng trinh Maria cùng được xuất hiện ở Bétlôem vùng Palextin (lúc bấy giờ nằm trong lãnh thổ đế quốc La Mã) vào tầm khoảng năm V hoặc IV TCN. Đến năm 3 tuổi, chúa Giêsu vừa truyền giáo vừa chữa trị bệnh, có nhiều phép lạ, có thể làm cho người chết sống lại.
Đạo Kitô mang lại rằng: chúa trời sáng chế ra tất cả, tất cả loài người. Tuy vậy họ giới thiệu thuyết tam vị tốt nhất thể, có nghĩa là chúa trời (chúa cha), chúa Giêsu ( chúa con) cùng thần thánh, tuy nhiên 3 cơ mà vốn là một.
Đạo Kitô cũng ý niệm về thiên mặt đường địa ngục, long hồn bất thể, thiên thần, ma quỷ. Khiếp thánh của đạo Kitô tất cả 2 phần là cựu ước và tân ước. Cựu cầu là khiếp thánh của đạo vị thái nhưng mà đạo Kitô tiếp nhận, còn tân cầu là khiếp thánh đích thực của đạo Kitô vốn viết bằng tiếng Hy Lạp. Luật pháp lệ đa số của đạo Kitô thể hiện ở 10 điều răn.
Sau khi ra đời, đạo Kitô bị tổ chức chính quyền La Mã trực tiếp tay bọn áp. Đến năm 33, các Hoàng đế La Mã sẽ ra lệnh kết thúc sát sợ hãi tín vật dụng đạo Kitô. Năm 343, hai hoàng đế Cônxtantinut và Lixiniút phát hành sắc lệnh Milanơ thiết yếu thúc công nhân vị thế hợp pháp của đạo Kitô.
Đến cuối nắm kỉ IV, đạo Kitô thỏa thuận được phê chuẩn là quốc giáo của đế quốc La Mã. Sau đó Giêrôma (340-420) đã dịch tởm cựu mong và tân cầu từ giờ Hy Lạp ra Latinh. Thành tựu này được coi là bộ gớm thánh thỏa thuận của đạo Kitô.
Nền thanh nhã Hy Lạp-La Mã tỏa nắng rực rỡ và cải tiến và phát triển nhiều lĩnh vực khác nhau trong sang trọng Hy Lạp, là cơ sở trước tiên và cũng là chủng loại mực của nền hiện đại phương Tây sau này. Awngghen nói: “Không có văn minh Hy Lạp cùng đế quốc La Mã thì không có Châu Âu tiến bộ được” (Chống Duy Rinh)./.
